Potrzebujemy więcej jawności w planowaniu przestrzennym. Apel do władz miast
Potrzebujemy większej jawności przy podejmowaniu przez władze miasta decyzji o rozbudowie naszych miast. Mieszkańcy powinni mieć łatwy dostęp nie tylko do dokumentów, ale również informacji o przebiegu ewentualnych negocjacji z inwestorami. Dlatego apelujemy do władz miast o realizację poniższych postulatów.
Polski system planowania przestrzennego jest systemem tylko z nazwy. Zamiast niego mamy do czynienia z grą o przestrzeń, w której obywatele okazują się być najsłabszym graczem. Co więcej – ze względu na konstrukcje procedur planistycznych coraz częściej okazuje się, że mieszkańcy nie są w stanie nawet zapoznać się z regułami tej gry. Duża jej część – jak np. ustalanie tzw. “wuzetek” odbywa się bowiem za zamkniętymi drzwiami. Często efekty negocjacji prowadzonych przez władze i inwestorów poznajemy dopiero po zakończeniu całej inwestycji.
Podejmowane próby poprawy systemu nie odniosły zamierzonego skutku. Nowe przepisy – takie jak “Lex Deweloper” wprowadzają zaś jeszcze więcej chaosu i zamieszania. Rozumiemy, że ze względu na kończącą się kadencję parlamentu nie można obecnie liczyć na ustawowe ucywilizowanie systemu planowania przestrzennego w Polsce.
Organizacje stowarzyszone w Kongresie Ruchów Miejskich przy wsparciu Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska skierują do władz wybranych polskich miast odpowiednie wnioski o dostęp do informacji publicznej. Chcemy w ten sposób wspomóc decydentów w poprawie jakości planowania przestrzennego.
Wiemy bowiem, że podjęcie postulowanych przez nas działań wymaga obecnie tylko odrobiny dobrej woli. Odpowiedzią na złą politykę przestrzenną jest wyłącznie dobra polityka. Ta zaś nie może być prowadzona bez zapewnienia odpowiedniego poziomu jawności. Rozpocznijmy więc wspólne działania mające na celu realizację naszych postulatów.
Pierwszym krokiem na tej drodze powinno być udostępnienie informacji o spotkaniach władz miasta (prezydentów i wiceprezydentów) z przedstawicielami inwestorów oraz sprawozdań z ich przebiegu.
Ważne jest także udostępnienie kluczowych dokumentów. Dlatego wnioskujemy również o udostępnienie kopii poniższych rejestrów i dokumentów z lat 2017 i 2018 (w formie umożliwiającej przetwarzanie maszynowe):
- rejestr decyzji o warunkach zabudowy i decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, sporządzonych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie wzoru rejestru decyzji o warunkach zabudowy oraz wzorów rejestrów decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego;
- rejestr wniosków o sporządzenie lub zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
- rejestr wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę oraz rejestrów zgłoszeń dotyczących budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a ustawy Prawo budowlane;
- rejestr spotkań z przedstawicielami podmiotów komercyjnych, których tematem były kwestie związane z wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy, złożonymi wnioskami o sporządzenie lub zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wnioskami o wydanie pozwolenia na budowę;
- protokoły ze spotkań opisanych w punkcie 4., w których brał udział prezydent lub wiceprezydent miasta.
Postulujemy również o doprecyzowanie w regulacjach wewnętrznych urzędu, że obowiązkiem bieżącego udostępniania informacji publicznej objęty jest fakt wpływu wniosku o ustalenie warunków zabudowy wraz z kluczowymi elementami wniosku, tj. w szczególności funkcją, powierzchnią zabudowy, wysokością itd. W przypadku dysponowania techniczną możliwością prezentacji danych w tym zakresie z georeferencją – umieszczanie tych informacji na geoportalu miejskim, na osobnej warstwie.
Jesteśmy przekonani, że wprowadzenie większej jawności w proces planowania przestrzennego przyczyni się do poprawienia jakości przestrzeni naszych miast. Rozpoczęta zaś w ten sposób dyskusja pomoże w lepszym zrozumieniu wzajemnych intencji i w efekcie osłabi potencjalne konflikty o przestrzeń.
Liczymy, że żadnych władz polskich miast nie trzeba będzie długo zachęcać do realizacji naszych postulatów. Ze względów formalnych więc tylko niebawem przekażemy władzom największych polskich miast odpowiednie wnioski i dokumenty.
Zapraszamy również do wsparcia naszych postulatów i pomoc w zachęceniu władz do prowadzenia dobrej polityki przestrzennej. Można to zrobić na kilka sposobów – udostępnić ten apel w mediach społecznościowych lub wysłać maila do władz swojego miasta. Można także napisać do nas i zaproponować inne działania – prosimy o kontakt poprzez adres wjawnoscisila@gmail.com.
Apel dotychczas podpisali:
Organizacje:
redakcja „Magazynu Miasta”
Sieć Obywatelska Watchdog Polska
Związek Stowarzyszeń Kongres Ruchów Miejskich
Kolektyw Miastoprojekt
Miasto Jest Nasze
Pracownia Zrównoważonego Rozwoju
Stowarzyszenie Ludzie dla Miasta
Fundacja Puszka
Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia
Forum Od-nowa
Fundacja Laboratorium Badań i Działań Społecznych SocLab
Fundacja Normalne Miasto Fenomen
Fundacja Zielone Światło
redakcja „Zielone Wiadomości”
Ruch Miejski Zielona Góra
TAK dla Łodzi
Instytut Metropolitalny
Redakcja Kwartalnika RZUT
Pomorskie Stowarzyszenie Aktywni Lokalnie
Wolne Miasto Warszawa
Lubelski Alarm Smogowy
Porozumienie Obrony Lublina
Fundacja Wolności
Forum Kultury Przestrzeni w Lublinie
Stowarzyszenie Miasto Wspólne z Gdyni
Stowarzyszenie Lepszy Gdańsk
Instytut Spraw Obywatelskich
ruch miejski Łódź Jest Nasza!
Stowarzyszenie Akademickie Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej
Stowarzyszenie Akcja Miasto
Fundacja Kocham Sopot
Stowarzyszenia BoMiasto
Stowarzyszenie Prawo do Miasta
Stowarzyszenie Mieszkańcy dla Sopotu
Czas Mieszkańców
Ośrodek Studiów o Mieście Gliwice
Stowarzyszenie Miasto Moje A w Nim
Traffic Design
GARD – Pracownia Urbanistyczno-Architektoniczna
Stowarzyszenie Akcja Konin
Forum Rozwoju Aglomeracji Gdańskiej
Stowarzyszenie Społeczny Rzecznik Pieszych w Bydgoszczy
Osoby:
dr Maciej Białous, socjolog, Uniwersytet w Białymstoku
Edwin Bendyk, Tygodnik „Polityka”
prof. Marek Bryx, Kierownik Katedry Miasta Innowacyjnego SGH, były (ostatni) Prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast
Andrzej Brzozowy, doradca ds. rozwoju terytorialnego
Grzegorz A. Buczek, architekt – urbanista, wykładowca Wydziału Architektury PW, członek Rady TUP i Zarządu Oddziału Warszawskiego SARP
Alina Czyżewska, aktorka
Weronika Czyżewska-Waglowska, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych
Agata Dąmbska, Forum Od-nowa
Ignacy Dudkiewicz, Magazyn „Kontakt”
dr Marcin Gerwin, specjalista ds. zrównoważonego rozwoju
prof. Sławomir Gzell
dr Marta Jaskulska, socjolożka, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
dr Krzysztof Herbst, socjolog i urbanista
dr Artur Jerzy Filip
Tomasz Fudala, historyk architektury, kurator w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
dr Joanna Kusiak, University of Cambridge
Jakub Kucharczuk, Klub Jagielloński
Rafał Krenz, Uniwersytet Warszawski i Centrum CAL
Maciej Kuziemski, Harvard Kennedy School
Lidka Makowska, Gdańsk, aktywistka miejska, ekspertka ds.samorządu
Barbara Marcinów, Ruch Miejski Zielona Góra
Jacek Moritz, ALTA SA
dr hab. Marcin Moskalewicz, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu/ University of Oxford
Beata Nowak, red. nacz. “Zielone Wiadomości”
prof. Małgorzata Omilanowska, była Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
dr inż. arch. Łukasz Pancewicz, architekt-urbanista, A2P2 Architecture & Planning
Grzegorz Piątek, krytyk architektury
dr hab. Kacper Pobłocki, EUROREG, Uniwertytet Warszawski
Ewa P. Porębska, redaktor naczelna miesięcznika „Architektura-Murator”
Mateusz Potempski, członek zespołu koordynującego Otwartego Jazdowa, prezes Stowarzyszenia Akademickiego Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej
Beata Siemieniako, prawniczka i działaczka społeczna
Szymon Sikorski, Publicon
Filip Springer, reporter i fotograf
dr Jakub H. Szlachetko, Prezes Zarządu Instytutu Metropolitalnego
dr Katarzyna Sztop-Rutkowska, socjolożka, Uniwersytet w Białymstoku
Bogna Świątkowska, Fundacja Bęc Zmiana
Karol Wałachowski, Klub Jagielloński
Aleksandra Wasilkowska, architektka
Kuba Wygnański, Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”
Sylwia Widzisz-Pronobis, architektka i urbanistka, Pronobis Studio
Urszula Niziołek-Janiak, była wiceprzewodnicząca Komisji Planu Przestrzennego Rady Miejskiej w Łodzi