The Promise / podcast

Jak wygląda codzienne życie mieszkańców największego projektu budownictwa komunalnego w amerykańskim Nashville? Przygotowany przez reportażystkę Meribah Knight sześcioodcinkowy podcast – dostępny za darmo na stronie internetowej i na falach Nashville Public Radio – rzuca światło na trudne warunki życia społeczności zamieszkującej kompleks James A. Cayce…

Jak wygląda codzienne życie mieszkańców największego projektu budownictwa komunalnego w amerykańskim Nashville? Przygotowany przez reportażystkę Meribah Knight sześcioodcinkowy podcast – dostępny za darmo na stronie internetowej i na falach Nashville Public Radio – rzuca światło na trudne warunki życia społeczności zamieszkującej kompleks James A. Cayce Homes. Budowa tego największego w stolicy Tennessee obszaru przeznaczonego pod mieszkania komunalne rozpoczęta została na początku lat 40., a więc jeszcze przed zniesieniem segregacji rasowej. Projekt powstał wyłącznie z myślą o białych Amerykanach, którzy mieli się tu osiedlać na korzystnych warunkach. Wraz z rozkwitem gospodarczym w kolejnej dekadzie większość białych rodzin z klasy średniej przeniosła się jednak na przedmieścia. Dzisiaj ponad 90 proc. mieszkańców Cayce stanowią Afroamerykanie, w większości żyjący z zasiłków, a zawarta w tytule reportażu „obietnica” wiąże się z zakrojonym na szeroką skalę projektem przebudowy i rewitalizacji zaniedbanego od lat kwartału. Rozpoczęta w 2015 roku i nadzorowana przez władze miasta realizacja projektu Envision Cayce ma kosztować 600 mln dol. Ambicją urbanistów z Metropolitan Development and Housing Agency i architektów ze Smith Gee Studio jest poprawa warunków życia dotychczasowych mieszkańców i przekształcenie podupadłego „slumsu” w atrakcyjną przestrzeń, w której znajdzie się miejsce nie tylko na mieszkania komunalne, ale również takie, na które mogą sobie pozwolić bogatsi mieszkańcy Nashville.

Każdy z odcinków trwającego ok. pół godziny podcastu przybliża specyfikę życia w Cayce. Aby zrealizować ten materiał, Meribah Knight spędziła wiele miesięcy pośród najuboższych mieszkańców zaniedbanych komunalnych mieszkań, próbując zrozumieć problemy trapiące lokalną społeczności. To ich głos wybrzmiewa najmocniej w jej reportażu – głos zazwyczaj pomijany przez polityków i deweloperów tworzących plany zagospodarowania zaniedbanych obszarów miejskich. Opowieści mieszkańców kwartału umożliwiają słuchaczom wyobrażenie sobie, jak wygląda życie tych ludzi dzisiaj i poznanie ich nadziei oraz obaw co do przyszłości tego fragmentu dzielnicy.

Czy wielomilionowy projekt przebudowy poprawi warunki życia czarnej społeczności Nashville? Jedna z bohaterek podcastu, 60-letnia Vernell McHenry, żyje tu od ponad 17 lat. Kiedy ją poznajemy, cieszy się z perspektywy przeprowadzki do nowego, lepiej wyposażonego apartamentu, ale ostatecznie z niej rezygnuje. Skąd jej niechęć do zmiany? W nowych budynkach brakuje wspólnej przestrzeni, w której McHenry mogłaby spotykać się z sąsiadami. Nie brakuje za to niezrozumiałych dla seniorki regulaminów, a ze wszystkich kątów straszą wszechobecne kamery bezpieczeństwa. Strach przed zmianą okazuje się o wiele większy niż ten przed przemocą, na którą narażeni są mieszkańcy osiedla, o czym opowiada trzeci odcinek audycji, poruszający problem wysokiego poziomu przestępczości. Opowieści o źródłach tego problemu oraz o brutalności lokalnej policji wobec czarnej społeczności Nashville reżyserka wpisuje w kontekst ruchu Black Lives Matter walczącego w USA z przejawami systemowego rasizmu. Reportażystka pokazuje przy tym nakładające się na siebie wymiary dyskryminacji rasowej i klasowej, które skutkują dalszą marginalizacją czarnych mieszkańców osiedli komunalnych – albo śmiercią, jak w lutym 2017 roku, kiedy podczas rutynowego zatrzymania oficer policji postrzelił śmiertelnie Jocquesa Clemmonsa, 31-letniego mieszkańca Cayce.

Trzynastotysięczna społeczność spogląda z nadzieją na obietnice poprawy jej losu i jednocześnie zachowuje daleko idącą rezerwę wobec szumnych planów rewitalizacji. Jak pokazuje w swoim podcaście Knight, jej sceptycyzm bierze się zarówno ze świadomości olbrzymich strukturalnych ograniczeń projektów budownictwa komunalnego w USA, jak i z tego, że miejscy planiści nie rozumieją potrzeb mieszkańców wypchniętych poza system. „Obietnica” zmiany może wyglądać przekonująco na papierze, ale nikt jeszcze nie zna odpowiedzi na pytanie, czy i jak pomoże ona bohaterom podcastu. Knight zarzeka się więc, że w przyszłości powstanie druga część radiowego reportażu, w której przyjrzy się temu, co przyniosła zmiana i poszuka odpowiedzi na pytanie, kto właściwie okazał się prawdziwym beneficjentem projektu, a kto został zmuszony do wyprowadzki z tej okolicy.

Obietnica (The Promise), scenariusz i realizacja: Meribah Knight, produkcja: Nashville Public Radio 2018. Podcast dostępny do bezpłatnego odsłuchu na: www.thepromise.wpln.org (język angielski)

fot. Joe Buglewicz for WPLN