Niezależna spółdzielnia warsztatowa
Wszystko zaczęło się od dwóch braci poszukujących miejsca, w którym mogliby naprawić starą łódkę. Dzisiaj tam, gdzie ją naprawiali, istnieje kilkanaście innych warsztatów
Alte Gießerei działa w starej fabryce w berlińskim Lichtenbergu. To stowarzyszenie non-profit, z którym obecnie współpracuje ponad czterdzieści osób związanych z muzyką, sztuką, projektowaniem, wytwarzaniem i rzemiosłem. Tworzą tam zarówno osoby, dla których działalność kreatywna jest pełnowymiarowym zajęciem i zawodem, jak i entuzjaści majsterkowania oraz ręcznej pracy. Na terenie działa pracownia stolarska, warsztat metalowy, drukarnia, zakład krawiecki, ogród komunalny, studia nagraniowe i fotograficzne. Ta różnorodność umiejętności i doświadczeń zgromadzonych pod jednym dachem sprawia, że każda osoba działająca w organizacji, wnosi do niej wartość twórczą i koncepcyjną.
fot. Alten Gießerei Berlin e.V.
Zarówno działka jak i budynki, w których mieści się Alte Gießerei należą do osoby prywatnej. Za jej zgodą przestrzeń została zaadaptowana do pracy warsztatowej. W 2015 roku, po wypełnieniu wszystkich wytycznych dotyczących dróg pożarowych i elektryki, Alte Gießerei oficjalnie wystartowało. Od tamtej pory w Alte Gießerei są organizowane wydarzenia związane z kulturą i sztuką: wystawy, pokazy oraz warsztaty. Rozruch przedsięwzięcia był możliwy dzięki zbiórce pieniędzy zorganizowanej przez znajomych i przyjaciół pomysłodawców – „braci od łódki”. Można więc powiedzieć, że początek swojej działalności grupa zawdzięcza wsparciu finansowemu udzielonemu jej przez otaczającą ją społeczności. Co ważne, od samego początku grupa starała się wykorzystywać podczas remontu materiały budowlane, które można było znaleźć na terenie fabryki – to umożliwiło zaoszczędzenie sporej sumy pieniędzy w początkowej fazie inwestycji.
fot. Alte Gießerei Berlin
fot. Alten Gießerei Berlin
Berlin w kontrze do Warszawy?
Alte Gießerei, czy opisywane we wcześniejszych tekstach – ExRotaprint, Berlin Kreativ Kollektiv i KAOS – to przykłady pokazujące różne modele integracji środowisk kreatywnych u naszych zachodnich sąsiadów. Jak sytuacja wygląda u nas?
ExRotaprint – jak artyści zaadaptowali budynek starej drukarni [CZYTAJ]
W Polsce również trwają rozmowy z władzami miejskimi o zaadaptowaniu pofabrycznych nieużytków na potrzeby współczesnych rzemieślników. Trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że perspektywa powstania takiego miejsca (zwłaszcza w Warszawie) jest jeszcze dość odległa. Pojawiła się jednak organizacja, która już teraz stara się zgromadzić lokalnych twórców oraz zapewnić im możliwość kooperatywnego działania w zakresie popularyzowania polskiego rzemiosła. Mam tu na myśli stowarzyszenie NÓW. Nowe Rzemiosło, które łączy rzemieślników działających w różnych częściach Polski – w tej chwili głównie w Warszawie, ale także w Łodzi, Krakowie i Poznaniu.
To, co wyróżnia NÓW, chociażby na tle dawnych cechów rzemieślniczych, to fakt, że w stowarzyszeniu zostali zrzeszeni przedstawiciele różnych profesji rzemieślniczych – ceramicy, tkacze, stolarze, kowale, kaletnicy, introligatorzy. Członkom organizacji zależy na wymianie doświadczeń, kompetencji i realizacji wspólnych projektów twórczych. Właśnie dlatego w listopadzie grupa planuje kolejną zbiorową wystawę „NÓW w pełni” w warszawskiej Stacji Muranów. Będzie to pierwszy – z planowanych rokrocznie – przegląd osiągnięć rzemieślników działających w ramach stowarzyszenia. Na wystawie znajdą się popisowe prace wykonane w stali, drewnie, papierze, skórze, tkaninie oraz ceramice. Ekspozycję będzie można oglądać od 15 listopada. Wystawa potrwa dwa tygodnie, a prezentowane prace będzie można zakupić po jej zakończeniu. Ta mobilizacja daje nadzieję, że jeśli tylko pojawi się odpowiednia przestrzeń do zaadoptowania, to również w Polsce będziemy mogli mówić o miejscach, w których pod jednym dachem działają twórcy o różnorodnych specjalizacjach.
ROBIĆ / RZECZY wystawa przygotowana przez Stowarzyszenie NÓW. Nowe Rzemiosło była częścią Łódź Design Festival 2019, fot. Karo Lewandowska
Czym jest nowe rzemiosło? [CZYTAJ]
Małgorzata Herman – od ponad dwóch lat z grupą fotografów tworzy Projekt Pracownie, stronę poświęconą nowemu rzemiosłu. Autorka wywiadów i tekstów. Współzałożycielka stowarzyszenia NÓW. Nowe Rzemiosło. Działa z rzemieślnikami oraz organizacjami wspierającymi kultywowania rzemiosła.
Czym jest nowe rzemiosło? W jaki sposób zmienia miasto i jak władze miejskie mogą je współtworzyć. Zapraszamy do cyklu spotkań, tekstów i podcastów poświęconych tym zagadnieniom. Projekt „Tydzień Nowego Rzemiosła” jest realizowany przez Fundację Puszka we współpracy z Magazynem Miasta i Projektem Pracownie.
Projekt finansuje m.st. Warszawa
