Gdzie leży La Spezia i dlaczego warto tu przyjechać
Położenie geograficzne, krótka historia i znaczenie regionu Ligurii
La Spezia to średniej wielkości miasto portowe położone w północno-zachodnich Włoszech, w regionie Liguria, w prowincji o tej samej nazwie. Leży nad malowniczą zatoką Zatoki La Spezia, którą od wieków chronią skaliste przylądki i półwyspy, tworząc naturalny port o wyjątkowym znaczeniu strategicznym. Położona między Genuą a Pizą, La Spezia stanowi ważny punkt na turystycznej i gospodarczej mapie północnych Włoch.
Z jednej strony otacza ją Morze Liguryjskie, z drugiej – Apeniny Liguryjskie, których strome zbocza schodzą niemal bezpośrednio do morza. To położenie sprawia, że klimat jest tu łagodny i śródziemnomorski, z ciepłymi latami i umiarkowanymi zimami, a także dużą ilością słonecznych dni w roku. Wokół miasta rozciągają się zielone wzgórza pokryte gajami oliwnymi i winnicami, co nadaje całemu regionowi urokliwego, nieco sielskiego charakteru.
La Spezia ma długą historię, sięgającą czasów rzymskich, choć jej największy rozwój nastąpił w XIX i XX wieku, kiedy miasto zostało przekształcone w ważne centrum marynarki wojennej. To właśnie tu powstał jeden z największych arsenałów i portów wojennych we Włoszech, który do dziś funkcjonuje jako główna baza floty włoskiej. To militarne dziedzictwo widać w architekturze, układzie urbanistycznym oraz obecności licznych muzeów wojskowych i stoczni.
Znaczenie portu i roli wojskowej La Spezia w przeszłości i dziś
Port w La Spezia odgrywa kluczową rolę nie tylko dla obronności Włoch, ale również dla gospodarki, transportu i turystyki. Dzieli się on na część wojskową oraz część cywilną i handlową, która przyjmuje ogromne ilości towarów, kontenerów i turystów przypływających statkami wycieczkowymi. Znajduje się tu również przystań jachtowa oraz terminale dla promów, w tym tych kursujących do Cinque Terre i innych nadmorskich miejscowości Ligurii.
Obecność portu wojennego i związanych z nim instytucji, takich jak Muzeum Marynarki Wojennej, nadaje miastu wyjątkowego charakteru. Współczesna La Spezia to miasto, które z powodzeniem łączy funkcje militarne, przemysłowe i turystyczne, co czyni je jednym z najbardziej dynamicznych ośrodków w północnych Włoszech.
Ważną cechą miasta jest również jego architektura – choć La Spezia nie posiada typowej średniowiecznej starówki jak wiele włoskich miast, oferuje eleganckie secesyjne kamienice, szerokie bulwary i dobrze zachowane XIX-wieczne osiedla wojskowe i robotnicze. Dla miłośników historii i urbanistyki to nie lada gratka.
Klimat, komunikacja, baza noclegowa – idealne miejsce wypadowe do Cinque Terre
Jednym z głównych powodów, dla których turyści odwiedzają La Spezię, jest jej wyjątkowe położenie względem Cinque Terre – pięciu słynnych miasteczek na klifach: Monterosso al Mare, Vernazza, Corniglia, Manarola i Riomaggiore. La Spezia znajduje się zaledwie kilka minut pociągiem od pierwszej z tych miejscowości, dlatego wielu turystów wybiera ją jako bazę wypadową.
Sieć komunikacyjna w La Spezia jest bardzo dobrze rozwinięta. Miasto posiada główny dworzec kolejowy – La Spezia Centrale, z którego odjeżdżają szybkie i częste pociągi regionalne do Cinque Terre, Genui, Florencji, Pizy i Mediolanu. Działa tu także komunikacja miejska, promy, autobusy dalekobieżne, a coraz bardziej popularne stają się również rowery miejskie i hulajnogi elektryczne.
Dzięki dużej liczbie hoteli, pensjonatów, apartamentów i hosteli, La Spezia oferuje szeroki wybór noclegów w różnych przedziałach cenowych – często znacznie tańszych niż w samym Cinque Terre. Turyści mogą zatrzymać się w centrum, skąd łatwo dotrzeć pieszo do portu, dworca czy restauracji, lub wybrać spokojniejsze dzielnice na wzgórzach z pięknymi widokami na zatokę.
Miasto dysponuje również bogatą infrastrukturą turystyczną – punktami informacji, wypożyczalniami sprzętu wodnego, trasami spacerowymi i rowerowymi oraz szerokim wyborem lokali gastronomicznych. Kuchnia regionu opiera się na świeżych owocach morza, rybach, bazylii i oliwie z oliwek, a w lokalnych trattoriach można spróbować np. trofie al pesto, focacci, tarty z anchois czy kalmarów z grilla.
La Spezia jest często niedoceniana przez turystów, którzy traktują ją jedynie jako przystanek w drodze do bardziej znanych miejsc. Tymczasem to właśnie tutaj można poczuć autentyczny klimat Ligurii, bez tłumów i komercjalizacji, jakie czasem dominują w Cinque Terre. Jest to również doskonałe miejsce na dłuższy pobyt – pozwala łączyć relaks nad morzem, spacery po wzgórzach i wycieczki do sąsiednich perełek architektury. W kolejnej części przyjrzymy się temu, co warto zobaczyć w samej La Spezia i okolicach, by naprawdę docenić jej urok i potencjał.
Najciekawsze atrakcje La Spezia – co zwiedzać w mieście i okolicach
Muzea, parki, starówka, port, katedra i zamek św. Jerzego
Choć La Spezia często ustępuje popularnością sąsiednim Cinque Terre, sama w sobie oferuje wiele atrakcji, które warto uwzględnić w planie podróży. To miasto zaskakuje różnorodnością i dostępnością miejsc kulturalnych, przyrodniczych i historycznych, które pozwalają nie tylko odpocząć, ale i lepiej zrozumieć historię regionu.
Najbardziej znaną i prestiżową instytucją jest Museo Tecnico Navale, czyli Muzeum Marynarki Wojennej, jedno z najważniejszych tego typu muzeów we Włoszech. Prezentuje ono bogate zbiory modeli okrętów, uzbrojenia morskiego, narzędzi nawigacyjnych oraz pamiątek związanych z włoską flotą. Dla miłośników historii wojskowości to punkt obowiązkowy.
Warte uwagi jest również Museo Civico Amedeo Lia, mieszczące się w dawnym klasztorze, z imponującą kolekcją dzieł sztuki – znajdziemy tu malarstwo włoskie od XIII do XVIII wieku, m.in. prace Canaletta, Tiepola czy Tintoretta, a także rzeźby, rękopisy i rzemiosło artystyczne. To kameralna, ale bardzo wartościowa galeria.
Spacerując po mieście, nie sposób przeoczyć Castello di San Giorgio, czyli Zamku św. Jerzego, górującego nad La Spezią. Zamek pochodzi z XIII wieku i został rozbudowany przez Genueńczyków jako punkt strategiczny. Dziś mieści się tam muzeum archeologiczne, a z murów rozciąga się malowniczy widok na całe miasto, port i zatokę – to doskonałe miejsce na zdjęcia.
W centrum La Spezii znajduje się również Cattedrale di Cristo Re, nowoczesna katedra z lat 70., zaprojektowana w stylu modernistycznym. Choć może wydawać się niepozorna z zewnątrz, jej wnętrze zachwyca symetryczną, surową elegancją i ogromną kopułą. Dla kontrastu można odwiedzić także kościół Santa Maria Assunta, jeden z najstarszych w mieście, położony w urokliwej dzielnicy Castello.
Nie można zapomnieć o parkach miejskich – największy z nich to Parco Salvador Allende, tuż przy nadmorskiej promenadzie, pełen zieleni, fontann i palm. Warto również przejść się Viale Italia, deptakiem wzdłuż wybrzeża, skąd można obserwować statki wpływające do portu oraz zachody słońca nad Zatoką Poetów.
Spacer nadmorską promenadą, targ rybny, włoska kuchnia
Jednym z najprzyjemniejszych sposobów na poznanie La Spezii jest spacer nadmorską promenadą, która biegnie wzdłuż portu i ogrodów. Mijając eleganckie kamienice, stary dworzec marynarki i liczne pomniki, turyści mogą zatrzymać się na kawę w jednej z licznych kafejek, zjeść lody lub pizzę z lokalnych składników. To przestrzeń żywa, pełna mieszkańców, biegaczy, rowerzystów, dzieci bawiących się przy fontannach.
Rano warto odwiedzić targ rybny i targ warzywny, działające w hali przy Via dei Mille. To tu mieszkańcy kupują świeże owoce morza, sery, pieczywo i oliwki. Atmosfera jest autentyczna – bez nadmiaru turystów, z gwarą włoskiego handlu i aromatem świeżych produktów. Dla podróżników szukających lokalnych smaków i autentycznego kontaktu z codziennym życiem, to prawdziwa gratka.
Kuchnia La Spezii to esencja liguryjskiej tradycji – bazuje na prostej, świeżej kuchni śródziemnomorskiej, w której dominują oliwa z oliwek, bazylia, świeże ryby, owoce morza i warzywa sezonowe. W tutejszych trattoriach i osteriach warto spróbować:
- trofie al pesto – lokalnego makaronu z klasycznym pesto z bazylii,
- focaccii z oliwą i rozmarynem, często z dodatkiem cebuli lub pomidorków,
- muszli św. Jakuba, małży, kalmarów i langustynek – smażonych, grillowanych lub gotowanych w winie,
- panigacci i testaroli – lokalnych placków serwowanych z oliwą lub serem pecorino,
- oraz oczywiście tiramisu i espresso na deser.
W letnie wieczory można też znaleźć koncerty, pokazy i lokalne festyny odbywające się na placach i w parkach. La Spezia tętni wtedy życiem, a połączenie światła, muzyki i aromatu śródziemnomorskiej kuchni tworzy wyjątkową atmosferę.
Rejsy do Cinque Terre, Portovenere i na wyspy Palmaria
La Spezia jest również doskonałą bazą wypadową do rejsów po Zatoce Liguryjskiej. Z portu codziennie odpływają promy pasażerskie do Cinque Terre, a także do urokliwego miasteczka Portovenere, które – choć nie należy do „piątki” Cinque Terre – często uznawane jest za ich „szóste” miasteczko.
Portovenere zachwyca średniowiecznym układem ulic, kolorowymi kamienicami, zamkiem Doria i niezwykłym kościołem św. Piotra, stojącym na skale nad urwiskiem. Rejs z La Spezii trwa ok. 30 minut i sam w sobie jest niesamowitym przeżyciem – statek płynie wzdłuż wybrzeża, oferując widoki na zatokę, wzgórza porośnięte cyprysami i pastelowe domki rybackie.
Z Portovenere można przeprawić się na wyspę Palmaria, która słynie z dzikiej przyrody, grot morskich i szlaków trekkingowych. To idealne miejsce na odpoczynek z dala od tłumów – z plażami, trasami spacerowymi i możliwością obserwacji ptaków morskich.
W sezonie letnim dostępne są również rejsy panoramiczne, które obejmują wszystkie pięć miasteczek Cinque Terre i pozwalają podziwiać je z morza – co daje zupełnie inny obraz niż piesze zwiedzanie. Taki rejs to niezapomniane przeżycie i doskonała okazja do zrobienia efektownych zdjęć.
La Spezia oferuje więc znacznie więcej niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka – to miasto, które łączy w sobie urok portowego miasta z kulturą, smakiem i pięknem liguryjskiego krajobrazu. W następnej części przyjrzymy się praktycznie, jak zaplanować wycieczkę do Cinque Terre właśnie z La Spezii – krok po kroku, z biletami, rozkładami i wskazówkami dla podróżnych.
La Spezia jako brama do Cinque Terre – praktyczne porady dla podróżnych
Dojazd z La Spezia do Cinque Terre pociągiem i promem
Jednym z największych atutów La Spezii jest jej strategiczne położenie przy samym wejściu do Parku Narodowego Cinque Terre. Dzięki temu miasto stało się najpopularniejszym punktem startowym dla tysięcy turystów planujących odwiedzenie słynnych pięciu miasteczek: Riomaggiore, Manarola, Corniglia, Vernazza i Monterosso al Mare.
Najwygodniejszym środkiem transportu z La Spezii do Cinque Terre jest pociąg regionalny. Wyruszają one z dworca La Spezia Centrale średnio co 20–30 minut w sezonie letnim. Podróż do pierwszego miasteczka – Riomaggiore – trwa zaledwie 7 minut. Kolejne miejscowości leżą równie blisko, a cała trasa do Monterosso zajmuje około 30 minut.
Aby uniknąć konieczności kupowania oddzielnych biletów i stania w kolejkach, warto zakupić Cinque Terre Card, która zapewnia:
- nielimitowane przejazdy pociągami regionalnymi na trasie La Spezia – Levanto (czyli przez wszystkie Cinque Terre),
- dostęp do szlaków pieszych,
- bezpłatne korzystanie z toalet publicznych i Wi-Fi w punktach informacyjnych,
- zniżki do niektórych muzeów i atrakcji.
Karta dostępna jest w dwóch wersjach – jednodniowej i kilkudniowej – i można ją kupić online lub w kasie na stacji kolejowej. Dla rodzin są przewidziane zniżki i wersje grupowe.
Alternatywą dla kolei są promy turystyczne, które wypływają z nabrzeża Passeggiata Morin w La Spezii. Rejsy są sezonowe (zwykle od kwietnia do października), zależne od pogody i falowania morza. Promy oferują możliwość podziwiania miasteczek z perspektywy morza, co dostarcza zupełnie innego wrażenia niż podróż lądowa.
Warto pamiętać, że Corniglia nie ma dostępu do morza, dlatego promy zatrzymują się tylko w czterech z pięciu miejscowości. Dla miłośników przygód dostępne są też wycieczki łodzią motorową, kajaki oraz rejsy o zachodzie słońca, oferowane przez lokalne agencje turystyczne.
Zakup biletów, karty Cinque Terre Card i godziny otwarcia szlaków
W sezonie turystycznym (kwiecień–październik) liczba odwiedzających Cinque Terre jest ogromna, dlatego odpowiednie zaplanowanie podróży z La Spezii to klucz do sukcesu. Najważniejszym krokiem jest wcześniejszy zakup biletów kolejowych lub Cinque Terre Card. Kartę można kupić:
- w kasach biletowych Trenitalia na stacji La Spezia Centrale,
- online na stronie parconazionale5terre.it,
- w punktach informacyjnych w Riomaggiore i Monterosso,
- w automatach biletowych.
Koszt karty dla dorosłych na jeden dzień to ok. 18,20 euro (dane mogą się zmieniać co roku), natomiast dla dzieci, młodzieży i rodzin przewidziane są zniżki. Karta obejmuje wszystkie przejazdy pociągami regionalnymi w ciągu dnia i dostęp do popularnych tras trekkingowych, np. Via dell’Amore (między Riomaggiore a Manarola) czy Sentiero Azzurro (wiodący przez wszystkie pięć miejscowości).
Warto pamiętać, że niektóre szlaki są czasowo zamykane ze względu na warunki atmosferyczne lub prace konserwacyjne. Zanim wyruszysz w trasę, sprawdź aktualny stan tras pieszych – można to zrobić na stronie parku lub w biurze informacji turystycznej.
Jeśli planujesz tylko przejazdy pociągami bez korzystania ze szlaków, możesz kupić zwykłe bilety kolejowe Trenitalia (ok. 5 euro za przejazd między miasteczkami) – pamiętaj jednak, że muszą one zostać skasowane przed wejściem do pociągu, co dotyczy także kart papierowych.
Jak zaplanować zwiedzanie – kolejność, czas, najlepsze punkty widokowe
Zwiedzanie Cinque Terre z La Spezii najlepiej zaplanować z wyprzedzeniem – choć dystanse między miasteczkami są niewielkie, to każde z nich zasługuje na uwagę, a brak planu może skutkować zmarnowanym czasem. Oto praktyczny plan zwiedzania dla jednodniowej wycieczki:
- Riomaggiore – rozpocznij dzień wcześnie rano od tej miejscowości, położonej najbliżej La Spezii. Krótkie zwiedzanie portu, spacer przez główną ulicę i wspinaczka na punkt widokowy Castello.
- Manarola – najczęściej fotografowana miejscowość. Idealna na drugie śniadanie lub kawę z widokiem. Koniecznie wejdź na ścieżkę prowadzącą na wzgórze ponad portem – to właśnie stąd robione są słynne zdjęcia kolorowych domków.
- Corniglia – jedyne miasteczko położone wyżej, bez dostępu do morza. Z dworca trzeba pokonać ok. 380 schodów, ale nagrodą są widoki na całe wybrzeże i spokojna atmosfera.
- Vernazza – uznawana za najładniejszą z pięciu miejscowości. Malowniczy port, plac z restauracjami, kościół przy samej wodzie i zamek Doria – idealne miejsce na dłuższy postój i obiad.
- Monterosso al Mare – największe i najbardziej „kurortowe” z miasteczek. Znajdziesz tu piaszczystą plażę, promenadę i mnóstwo sklepów. To także dobre miejsce, by zakończyć zwiedzanie i złapać ostatni pociąg powrotny do La Spezii.
Jeśli masz dwa dni, możesz rozłożyć zwiedzanie na spokojniejsze tempo i dodać wędrówki szlakami pieszymi lub rejs promem. Dla wielu turystów największym atutem Cinque Terre są nie tylko kolorowe domki i wąskie uliczki, ale właśnie możliwość połączenia zwiedzania z aktywnym wypoczynkiem w naturze.
Podróżując z La Spezii, zyskujesz elastyczność i wygodę – bez konieczności dźwigania bagażu przez wąskie alejki Cinque Terre, z łatwym dostępem do restauracji, komunikacji i infrastruktury turystycznej. To miejsce, które łączy włoski styl życia, krajobrazowe piękno i logistyczną wygodę, jaką rzadko spotyka się w tak turystycznych rejonach.
FAQ La Spezia – najczęstsze pytania
Gdzie leży La Spezia?
La Spezia znajduje się we Włoszech, w regionie Liguria, pomiędzy Genuą a Pizą, nad Morzem Liguryjskim.
Czy La Spezia to dobre miejsce na nocleg podczas zwiedzania Cinque Terre?
Tak, La Spezia oferuje dobrą bazę noclegową, świetne połączenia kolejowe i promowe z Cinque Terre, a także niższe ceny niż w samych miasteczkach Cinque Terre.
Jak dojechać z La Spezia do Cinque Terre?
Najlepiej pociągiem z dworca La Spezia Centrale – podróż do pierwszej miejscowości trwa kilka minut. Dostępne są też promy oraz szlaki piesze.
Jakie atrakcje znajdują się w samym La Spezia?
Warto zobaczyć Zamek św. Jerzego, Muzeum Marynarki Wojennej, promenadę nadmorską, katedrę, parki i lokalne targowiska.
Kiedy najlepiej odwiedzić La Spezia i Cinque Terre?
Najlepszy czas to wiosna (kwiecień-czerwiec) i wczesna jesień (wrzesień-październik), gdy pogoda sprzyja spacerom, a tłumy są mniejsze niż w szczycie lata.