Bon turystyczny do kiedy – wszystko, co musisz wiedzieć o terminach i wykorzystaniu

Czym jest bon turystyczny i kto mógł go otrzymać

Geneza programu i cel wprowadzenia świadczenia

Bon turystyczny to świadczenie wprowadzone przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 roku w odpowiedzi na skutki pandemii COVID-19, która uderzyła zarówno w polskie rodziny, jak i branżę turystyczną. Program miał podwójny cel: z jednej strony wesprzeć rodziny z dziećmi, z drugiej – ożywić krajowy sektor turystyczny, który ucierpiał na skutek lockdownów, ograniczeń sanitarnych i spadku liczby podróży.

Ustawa wprowadzająca bon została przyjęta w ramach Tarczy Antykryzysowej, a za jego obsługę odpowiadał Zakład Ubezpieczeń Społecznych, we współpracy z Polską Organizacją Turystyczną. Był to jeden z najgłośniejszych programów socjalnych po 500+ i cieszył się ogromnym zainteresowaniem społecznym.

W odróżnieniu od klasycznych świadczeń finansowych, bon turystyczny nie był wypłacany w gotówce – przyznane środki mogły być wykorzystane wyłącznie na konkretne usługi turystyczne, co gwarantowało, że środki rzeczywiście trafią do branży dotkniętej skutkami pandemii.

Komu przysługiwał bon turystyczny i w jakiej wysokości

Bon turystyczny przysługiwał każdemu dziecku, na które przyznano świadczenie 500+, niezależnie od dochodów rodziny. W praktyce oznaczało to, że prawo do bonu miały miliony dzieci w całej Polsce – od niemowląt po młodzież do 18. roku życia.

Kwota bonu wynosiła:

• 500 zł na każde dziecko,
• dodatkowo 500 zł na dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności, co oznaczało, że w takich przypadkach rodziny mogły otrzymać łącznie 1000 zł.

Świadczenie nie było opodatkowane ani w żaden sposób wliczane do dochodu. Nie trzeba było składać żadnego wniosku – wystarczyło posiadać aktywny profil na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, gdzie automatycznie przypisany był kod bonu dla każdego dziecka.

Z bonu mógł skorzystać jeden z opiekunów prawnych dziecka – najczęściej ten, który pobierał świadczenie 500+. W przypadku rodzin rozdzielonych lub rozwiedzionych ustalano, który z rodziców ma prawo do aktywacji i użycia bonu, co mogło wymagać dodatkowej weryfikacji.

Główne cele programu i jego znaczenie dla turystyki

Polski Bon Turystyczny miał za zadanie pobudzić wewnętrzny ruch turystyczny i pomóc branży hotelarskiej, gastronomicznej, przewozowej i rekreacyjnej przetrwać kryzys wywołany pandemią. W sytuacji, gdy turyści zagraniczni zniknęli z rynku, a Polacy unikali podróży z obawy przed zakażeniem, bon miał być impulsem, by spędzić wakacje, ferie czy weekend w Polsce.

Program był szeroko promowany przez Polską Organizację Turystyczną, która stworzyła specjalny portal z wyszukiwarką miejsc akceptujących bon. Zachęcano do odkrywania mniej znanych zakątków kraju, wsparcia lokalnych przedsiębiorców i powrotu do turystyki rodzinnej.

Korzyści z programu były obustronne:

• rodziny mogły sfinansować część wakacji bez obciążenia domowego budżetu,
• przedsiębiorcy z branży turystycznej zyskali realne wpływy finansowe,
• wzrosła świadomość turystyczna Polaków – wiele osób po raz pierwszy skorzystało z usług agroturystycznych, lokalnych pensjonatów czy organizatorów wycieczek.

Według danych rządowych z bonu skorzystało ponad 4 miliony dzieci, a łączna wartość przyznanych świadczeń przekroczyła 2 miliardy złotych. Program został oceniony jako skuteczny i dobrze przyjęty społecznie, mimo pewnych trudności technicznych w początkowej fazie działania systemu.

W kolejnej części artykułu przyjrzymy się szczegółowo temu, do kiedy można było wykorzystać bon turystyczny, co się działo po upływie ważności oraz czy możliwe były jakiekolwiek przedłużenia lub odzyskanie niewykorzystanych środków.

Termin ważności bonu turystycznego – do kiedy można było z niego korzystać

Ostateczny termin wykorzystania bonu turystycznego

Jednym z najczęściej zadawanych pytań związanych z programem było: „Bon turystyczny – do kiedy można go użyć?”. Początkowo planowano, że bon będzie aktywny do 31 marca 2022 roku, jednak z uwagi na duże zainteresowanie społeczne oraz przedłużający się wpływ pandemii na branżę turystyczną, termin ten został oficjalnie przedłużony do 31 marca 2023 roku.

To oznacza, że wszystkie osoby, które nie wykorzystały bonu w pierwotnym okresie, miały dodatkowy rok na jego realizację. Przez cały ten czas można było posługiwać się bonem zarówno w sezonie letnim, jak i zimowym, co dawało pełną elastyczność w planowaniu wypoczynku rodzinnego, ferii, kolonii czy krótkich wypadów weekendowych.

Ważne było jednak, że data wykorzystania bonu nie była tożsama z datą samego pobytu – aby skorzystać z bonu, należało dokonać płatności najpóźniej 31 marca 2023 roku, nawet jeśli planowany wyjazd miał się odbyć później. Bon nie działał „wstecz” – nie można było zapłacić nim za pobyt już zakończony ani zrealizować płatności po terminie.

Co się działo z niewykorzystanym bonem po upływie ważności

Po 31 marca 2023 r. bon turystyczny tracił ważność, a wszystkie niewykorzystane środki automatycznie przepadały. Nie było możliwości:

• przedłużenia indywidualnego terminu,
• odzyskania środków,
• przeniesienia bonu na inne dziecko lub członka rodziny,
• zamiany bonu na gotówkę lub inną formę świadczenia.

Dla wielu rodzin było to spore zaskoczenie – zwłaszcza tych, które liczyły na dodatkowy okres wakacyjny w 2023 roku. Dlatego w ostatnich tygodniach marca infolinia ZUS i serwis PUE odnotowały wzmożony ruch użytkowników próbujących wykorzystać swoje bony na ostatnią chwilę.

Zgodnie z przepisami, środki, które nie zostały spożytkowane przez uprawnionych beneficjentów, zostały zwrócone do budżetu państwa i nie są już dostępne w żadnej formie. W praktyce oznacza to definitywne zakończenie programu, bez możliwości reaktywacji istniejących bonów.

Czy były przedłużenia programu i na jakich zasadach

Tak, bon turystyczny był przedłużany, i to więcej niż raz. Pierwotny termin zakończenia programu przypadał na 31 marca 2022, ale wobec trudności z dostępem do usług turystycznych w 2021 roku (kolejne fale pandemii, ograniczenia w podróżach, zamknięte hotele) rząd zdecydował się na:

• przedłużenie ważności bonu o 12 miesięcy,
• zachowanie pełnej funkcjonalności bonu – bez konieczności składania wniosków o przedłużenie,
• brak zmian w sposobie realizacji – płatność bonem pozostawała w gestii usługodawców zarejestrowanych na liście POT.

W związku z tym, beneficjenci mogli planować wykorzystanie bonu w bardziej dogodnym czasie, co szczególnie docenili rodzice dzieci uczęszczających do szkół. Dzięki przedłużeniu możliwe było opłacenie:

• zimowisk i ferii zimowych 2023,
• wypoczynku w czasie Wielkanocy,
• letnich kolonii, jeśli organizator pobierał opłatę z wyprzedzeniem.

Przedłużenie programu miało również efekt marketingowy – więcej rodzin zdecydowało się na wyjazd krajowy, a hotele i pensjonaty promowały specjalne oferty „na bon”, zachęcając do rezerwacji z wyprzedzeniem.

W następnej części artykułu szczegółowo opowiem, gdzie i jak można było zrealizować bon turystyczny, jak przebiegała płatność krok po kroku, jakie były najczęstsze problemy techniczne oraz które miejsca w Polsce cieszyły się największym zainteresowaniem beneficjentów programu.

Jak i gdzie można było zrealizować bon turystyczny

Lista usług i miejsc, gdzie można było zapłacić bonem

Bon turystyczny był przeznaczony wyłącznie na usługi związane z wypoczynkiem dzieci i rodzin na terenie Polski. Oznaczało to, że środki z bonu nie mogły być wykorzystane w dowolny sposób – trzeba było je przeznaczyć na noclegi lub imprezy turystyczne, świadczone przez zarejestrowanych usługodawców.

Do akceptowanych usług należały m.in.:

• pobyty w hotelach, pensjonatach, agroturystykach, domach wczasowych,
• obozy sportowe, kolonie letnie i zimowe, zielone szkoły,
• usługi przewodników i organizatorów turystyki,
• pakiety wakacyjne, które zawierały nocleg z wyżywieniem lub atrakcjami dla dzieci,
• parki rozrywki i inne atrakcje turystyczne, pod warunkiem że były częścią szerszej oferty wypoczynkowej.

Aby skorzystać z bonu, należało wybrać usługodawcę znajdującego się na oficjalnej liście Polskiej Organizacji Turystycznej. Lista ta była dostępna online i zawierała tysiące firm z całej Polski – od dużych hoteli i znanych biur podróży, po niewielkie gospodarstwa agroturystyczne i lokalne atrakcje turystyczne.

Popularność bonu sprawiła, że wiele podmiotów aktywnie promowało fakt jego akceptowania – specjalne oznaczenia „u nas zapłacisz bonem turystycznym” pojawiały się na stronach internetowych, w recepcjach i materiałach reklamowych.

Procedura płatności – krok po kroku

Korzystanie z bonu turystycznego było stosunkowo proste, ale wymagało aktywnego profilu na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (PUE). Cała procedura składała się z kilku kroków:

1. Aktywacja bonu
   Po zalogowaniu się do PUE, użytkownik przechodził do zakładki „Polski Bon Turystyczny”, gdzie znajdował się indywidualny kod bonu przypisany do dziecka. Aktywacja nie wymagała składania wniosku – kod był automatycznie generowany dla wszystkich uprawnionych.
2. Wybór miejsca wypoczynku
   Po aktywowaniu bonu należało znaleźć usługodawcę z listy POT, który akceptował płatność bonem. Kontaktowano się z nim bezpośrednio (telefonicznie lub mailowo) i informowano o chęci zapłaty w ten sposób.
3. Dokonanie płatności bonem
   W dniu płatności (lub zgodnie z ustaleniami z organizatorem) użytkownik:

• logował się do PUE ZUS,
• wybierał zakładkę „Polski Bon Turystyczny”,
• wpisywał kwotę płatności i numer usługodawcy,
• otrzymywał kod SMS potwierdzający transakcję,
• przesyłał ten kod do usługodawcy jako potwierdzenie płatności.

4. Usługodawca zatwierdzał płatność w systemie PUE, a bon automatycznie pomniejszał się o wykorzystaną kwotę. Można było używać go wielokrotnie – aż do wyczerpania środków.

Płatność bonem była bezwzględnie bezzwrotna, co oznaczało, że w przypadku rezygnacji z pobytu pieniądze nie wracały do użytkownika, a do usługodawcy, który mógł – według własnego regulaminu – zaproponować np. voucher na inną usługę.

Najczęstsze problemy i pytania związane z realizacją świadczenia

Mimo intuicyjnego systemu, w praktyce użytkownicy napotykali różne trudności techniczne i formalne. Do najczęstszych należały:

• Brak aktywnego profilu PUE – wiele osób nie miało konta w systemie ZUS i musiało je dopiero zakładać, co bywało problematyczne zwłaszcza dla osób starszych lub nieposługujących się internetem.
• Nieprawidłowy numer usługodawcy – kod wpisywany w PUE musiał być zgodny z tym, który usługodawca podał podczas rejestracji w POT. Błędny numer uniemożliwiał płatność.
• Próby użycia bonu na usługi niekwalifikowane – np. bilety na koncerty, transport, atrakcje jednodniowe bez noclegu – mimo że klient chciał zapłacić bonem, system nie zezwalał na takie transakcje.
• Próby wykorzystania bonu po 31 marca 2023 – wiele osób, które zapomniały o terminie, próbowało zapłacić bonem po jego wygaśnięciu, co skutkowało odmową akceptacji płatności.
• Błędy w systemie PUE – zwłaszcza w okresach wzmożonego ruchu (wakacje, ferie zimowe, ostatnie dni marca 2023), pojawiały się czasowe problemy z dostępem do platformy, opóźnienia w SMS-ach lub błędy w potwierdzaniu transakcji.

Dla wielu rodzin bon turystyczny był nie tylko realnym wsparciem finansowym, ale także impulsem do zorganizowania wakacji, na które wcześniej nie mogli sobie pozwolić. Jego wdrożenie – choć niepozbawione niedoskonałości – pozostawiło po sobie wyraźny ślad na mapie polskiej turystyki i wpłynęło na społeczną świadomość potrzeby wspierania krajowych usług turystycznych.

FAQ bon turystyczny do kiedy – najczęstsze pytania

Do kiedy można było wykorzystać bon turystyczny?

Bon turystyczny można było wykorzystać do 31 marca 2023 roku. Po tym terminie stracił ważność.

Czy termin ważności bonu turystycznego był przedłużany?

Tak, pierwotnie bon miał być ważny do końca marca 2022 roku, ale termin został przedłużony o rok – do 31 marca 2023.

Co się stało z niewykorzystanym bonem po 31 marca 2023?

Niewykorzystane środki przepadły – po upływie ważności nie można ich było odzyskać ani wykorzystać w późniejszym terminie.

Czy można było zapłacić bonem za pobyt po 31 marca 2023?

Nie. Nawet jeśli pobyt miał odbyć się później, płatność bonem musiała zostać zrealizowana do 31 marca 2023.

Jak sprawdzić, czy bon został wykorzystany?

Status bonu można było sprawdzić po zalogowaniu do PUE ZUS w zakładce “Polski Bon Turystyczny”.